1. sayfa (Toplam 1 sayfa)

Dolunay Doğarken Neden Büyük Olur?

Gönderilme zamanı: Pzr Eyl 21, 2014 12:26 am
gönderen Ihsan
Dolunay Doğarken Neden Büyük Olur?

Kısa yanıt: Aslında büyük değildir. Evet, ufukta, henüz alçaktayken, sahiden de (güneş gibi) büyük görünür ama bu optik bir yanılsamadır.
İşte kanıtı: Küçük bir madeni parayı kol mesafesinde tutun. Yeni doğan Ay’ın göreceli boyutunu madeni paranın boyutuyla kıyaslayın. Sonra…
… aynı şeyi Ay gökte iyice yükseldiğinde tekrarlayın. Ay’ın boyutunun birebir aynı olduğunu göreceksiniz. Buna “Ay yanılsaması” denir.

Doğan ya da batan Güneş için de aynısı geçerlidir. Ancak Güneş’e uzun uzun bakmadığımızdan bu etkiyi daha çok dolunayda fark ederiz.

Not: Takımyıldızlarda da aynı etki vardır. Büyükayı, uzak binaların hemen üstündeyken, en tepede olduğundan çok daha büyük gözükür.

Peki, nedir bu etkiyi yaratan? Bilemiyoruz. Belki de göğü %100 küresel olarak değil de (hatalı biçimde) hafif düzmüş gibi algılamamızdır.

Ay yanılsaması okyanus ortasından bakıldığında, çok daha az etkileyicidir. Ufuktaki ağaçların / binaların bu etkide önemli bir yeri olabilir.

Ay’ın büyük görünmesinin en olası nedeni, gerçek boyutunu çok iyi bildiğimiz uzak nesnelerle aynı görüş alanı içinde yer almasıdır.

Ay yanılsaması bir akıl yanılsaması ise, ağaç gibi tanıdık nesnelere sıradışı biçimde bakıp zihnimizi yanılttığımızda, yanılsama kaybolmalı…

Eğilerek yükselen Ay’a bacaklarınızın arasından bakın. Her şey ter ve sıradışı görünür. Ay yanılsamasıysa neredeyse tamamen ortadan kalkar.

Aslında ufuktaki Ay, tepenizdeki Ay’dan azıcık daha “küçüktür”. Düşünün ki Ay o konumda, bir yerküre çapı kadar daha uzaktadır.

Öte yandan, her dolunay aynı büyüklükte görünmez çünkü Ay’ın eliptik yörüngesi, Dünya-Ay arasındaki mesafede büyük değişiklikler yaratır.

Unutmayın: Ay aslında gökte çok küçük bir cisimdir. Ressamlar tablolarında onu daima olduğundan çok daha büyük resmederler.



Kaynak: bilenyok.com