Morötesi Gökyüzü Nasıl Görünür?
Gönderilme zamanı: Pzr Eyl 21, 2014 4:10 pm
Morötesi Gökyüzü Nasıl Görünür?
Morötesi (UV) ışığın dalga boyu 10 ila 400 nanometre arasındadır. İnsan gözüne görünmez ama arı gibi bazı küçük hayvalar UV’yi görebilir.
UV fotonları görünür ışık fotonlarından çok daha fazla enerji taşır. Güneş’in UV ışığının yanık, hatta cilt kanseri yapmasının nedeni budur.
Neyse ki Dünya atmosferi, özellikle de ozon UV ışınımının çoğunu emer. KFK gazlarının ozon tabakasına saldırması bu yüzden endişe vericidir.
Sadece genç, büyük kütleli yıldızlar / yoğunlaşmış beyaz cüceler gibi çok sıcak cisimler enerjilerinin çoğunu morötesi dalgaboylarında yayar.
Çoğu yıldız UV dalgaboylarında görünür ışığa kıyasla daha sönüktür. Yani UV duyarlı gözlerimiz olsa, gece gökyüzü hiç etkileyici görünmezdi.
Kozmik UV ışınımı ancak uzaydan incelenebilir. Ünlü UV uyduları: International Ultraviolet Explorer (IUE, 1978-96), FUSE (1999).
Hubble Uzay Teleskobu‘nun da STIS adlı UV spektograf / kamerası vardır. 1997’de eklendi, 2004’te bozuldu, 2009’da astronotlarca tamir edildi.
Şu anki en aktif UV uzay teleskobu GALEX’dir (Galaxy Evolution Explorer). 2003’de fırlatıldı. Uzak gökadalardaki yıldız oluşumunu inceler.
UV teleskoplar ılık-sıcak Gökadalar Arası Ortam (WHIM) varlığını da ortaya koyabilir: Gökadalar – gökada kümeleri arasındaki çok seyrek gaz.
WHIM’deki elektronları koparılmış oksijen / nitrojen atomları, uzak kuasar ışığındaki belli UV dalgaboylarını soğurarak kendini belli ederler.
Bu arada SOHO gibi uzaydaki Güneş teleskoplarında ve Solar Dynamics Gözlemevi’nde bulunan UV kameralar da Güneş’teki patlamaları takip eder.
Kaynak: bilenyok.com
Morötesi (UV) ışığın dalga boyu 10 ila 400 nanometre arasındadır. İnsan gözüne görünmez ama arı gibi bazı küçük hayvalar UV’yi görebilir.
UV fotonları görünür ışık fotonlarından çok daha fazla enerji taşır. Güneş’in UV ışığının yanık, hatta cilt kanseri yapmasının nedeni budur.
Neyse ki Dünya atmosferi, özellikle de ozon UV ışınımının çoğunu emer. KFK gazlarının ozon tabakasına saldırması bu yüzden endişe vericidir.
Sadece genç, büyük kütleli yıldızlar / yoğunlaşmış beyaz cüceler gibi çok sıcak cisimler enerjilerinin çoğunu morötesi dalgaboylarında yayar.
Çoğu yıldız UV dalgaboylarında görünür ışığa kıyasla daha sönüktür. Yani UV duyarlı gözlerimiz olsa, gece gökyüzü hiç etkileyici görünmezdi.
Kozmik UV ışınımı ancak uzaydan incelenebilir. Ünlü UV uyduları: International Ultraviolet Explorer (IUE, 1978-96), FUSE (1999).
Hubble Uzay Teleskobu‘nun da STIS adlı UV spektograf / kamerası vardır. 1997’de eklendi, 2004’te bozuldu, 2009’da astronotlarca tamir edildi.
Şu anki en aktif UV uzay teleskobu GALEX’dir (Galaxy Evolution Explorer). 2003’de fırlatıldı. Uzak gökadalardaki yıldız oluşumunu inceler.
UV teleskoplar ılık-sıcak Gökadalar Arası Ortam (WHIM) varlığını da ortaya koyabilir: Gökadalar – gökada kümeleri arasındaki çok seyrek gaz.
WHIM’deki elektronları koparılmış oksijen / nitrojen atomları, uzak kuasar ışığındaki belli UV dalgaboylarını soğurarak kendini belli ederler.
Bu arada SOHO gibi uzaydaki Güneş teleskoplarında ve Solar Dynamics Gözlemevi’nde bulunan UV kameralar da Güneş’teki patlamaları takip eder.
Kaynak: bilenyok.com