Nil Nehri Hangi Ülke Sınırları İçindedir?

[Ihsan]

Nil Nehri Hangi Ülke Sınırları İçindedir?

Herkesin aklına ilk olarak Mısır gelse de Nil’in büyük kısmı Sudan’dan geçer.

Nil, Ruanda’da, Orta Afrika’nın Büyük Göller yöresinde doğar. Etiyopya, Uganda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Mısır’dan geçer ama büyük kısmı Sudan’dadır. Nehrin iki büyük kolu (Mavi ve Beyaz Nil) ülkenin başkenti Hartum’da birleşir.

Afrika’nın en büyük ülkesi Sudan 2.505.813 kilometrekarelik yüzölçümüyle Batı Avrupa’dan daha büyüktür. ABD’nin dörtte biri kadar olan Sudan, Arap aleminin de en büyük ülkesidir. Politik ve askeri istikrarsızlığı yüzünden kimse şimdiki nüfusunu tam olarak bilmese de tahminlere göre 40 milyon civarındadır. Arapça konuşulan Müslüman kuzeyde, daha çok Hıristiyan olan güneydekinin dört katı insan yaşar.

Kuzeydeki Müslümanların kökleri, Arap işgalcilerle kara Afrika’nın en eski medeniyetlerinden Nubiya halkına kadar sürülebilir.Nubiye kelimesi Mısır dilindeki karşılığı ‘altın’ olan nbu‘dan gelir. Çünkü bu bölge altın madenleriyle ünlüydü.MS 7. yüzyıldan itibaren Şam ve Bağdat’tan Arap işgalci dalgaları, kuzeybatı Afrika boyunca İslam’ı kurarak yayıldı. Nubiyalı ilk İslami lider tahta MS 1093 yılında çıkmış ve Kuzey Sudan o günden beri İslam dünyasının bir parçası olmuştur.

‘Sudan’, Arapça’da ‘siyah’ demektir. Bilad as-sudan, yani ‘siyah insanların ülkesi’ ifadesinden gelir. Güney ve Batı Sudan,600 kadar siyah Afrikalı kabileden oluşan çetrefilli bir karışıma sahiptir. Bunlar 400’ü aşkın farklı dil ve lehçe konuşulur.Çoğu Hıristiyandır ya da geleneksel Afrika dinlerine inanırlar. Adlarının kelime anlamı ‘halk’ olan ve sayıları milyonu geçen Sudan’ın en büyük kabile grubu Dinkalar her ikisine de inanır.

30 yıldan uzun bir süre boyunca kuzey hükümeti ile Dinkalar gibi güney kabileleri iç savaştan bir türlü kurtulamadı. Savaş 1989 yılında sona erdiğinde; iki milyon insanın hayatına malolmuş, dört milyon insan ise evini terk etmek zorunda kalmıştı.Tahminlere göre 200 binden fazla Güney Sudanlı kuzeyde kölelik yapmak zorunda bırakıldı. Bunların çoğu Dinka’dır. Güney Sudan 2005’te nihayet özerklik kazandı. Bu karar şimdi Birleşmiş Milletler tarafından yürürlüğe konmaktadır.

Bu arada Kuzey İslami hükümet terörist milisleri kullanarak Darfur’un batı bölgesindeki üç kabileyi yok etmek için soykırımdan geçirmekle suçlanmıştı.2008 yılında Uluslararası Suç Mahkemeleri (ICC), savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçlar yüzünden Başkan Ömer el-Beşir için tutuklama emri çıkardı. ICC ilk defa görevdeki bir devlet başkanı için tutuklama emri veriyordu.

Sudan, Birleşmiş Milletler’in insani gelişim endeksinde 182 ülke arasında 150. sıradadır. Her beş Sudan’lıdan biri günde 1 sterlinden ucuza yaşamaktadır.2009 yılında refah ve çevresel etkileri ölçen Happy Planet Index çalışmasında Sudan 143 ülke arasında 121. sırada yer almıştır. Ülke Lüksemburg ve Estonya’nın üzerindedir.

Kaynak: bilenyok.com