2023-2024 Öğretim Yılı Coğrafya Dersi Plan Örnekleri 2023-2024 Öğretim Yılı Coğrafya Dersi Sene Başı Zümre Tutanağı Örneği 9-10-11-12.Sınıf Coğrafya Dersi Günlük Plan Örnekleri 2018-2019 Öğretim Yılı Coğrafya Dersi Yazılı Örnekleri (9,10,11 ve 12.Sınıflar) Yeni Coğrafya Öğretim Programı (20.01.2018)

Yıldızlar Neden Patlar?

Cevapla
Kullanıcı avatarı
Ihsan
Mesajlar: 2460
Kayıt: Çrş Ağu 21, 2013 8:34 pm
Ettiği Teşekkür: 168
Aldığı Teşekkür: 288

Yıldızlar Neden Patlar?

Mesaj gönderen Ihsan »

Yıldızlar Neden Patlar?

Güneş gibi çoğu yıldız hidrojeni helyuma dönüştürse de sonraki adıma geçecek yoğunluk ve sıcaklığa erişemez: Helyumu karbona dönüştürme.

Bu yüzden çoğu yıldız H-yakıtını tüketir, şişkin bir dev olarak kısa bir son nefes alır, beyaz cüce olarak görünmezliğe geçiş yapar.

Büyük kütleli yıldızlar farklıdır. Bir elementi daha ağır olana dönüştürdükten sonra daima üst adıma geçecek yoğunluk ve sıcaklığa ulaşırlar.

Çoğu büyük kütleli yıldız sonunda “silikon yakıcıya” dönüşür; çekirdeği en sonda demir ve nikele dönüştüren, çok hızlı nükleer element oluşumu.

Denir / nikel çekirdek felaket demektir. İleri aşamalı element oluşumu, enerji yaratmaktan çok enerji ister; yıldızdan vampir gibi ısı emer.

Kendisini ezmeye çalışan muazzam kütleçekime direnecek gazı destekleyebilecek ısıyı üretemeyen çekirdek, “kendi içine çöker”.

Çöküş ancak “nötron çekirdeğin”, yani aşırı yoğun nötron topunun oluşumu ile durur. Top öyle katıdır ki, çöken yıldız ona çarparak geri gider.

Ve içe çöküş patlamaya dönüşür (süpernova). Nötron çekirdek doğumunda oluşan atomaltı parçacıklar; “nötrinolar”, yıldız çeperini püskürtür.

Bir süpernovanın parlaklığı kısa süreliğine 100 milyar yıldızlık bir gökadayı aşabilir, yani evrenin çok uzaklarından görülebilir.

Bu arada süpernovanın parlak ışığı, salınan enerjinin sadece yüzde 1’idir. %99’u notrino olarak salınır.

“Çekirdek çökmesi” tipi süpernova yanında, önemli bir tip daha vardır. Yıldızlardan birinin beyaz cüceye dönüştüğü ikili sistemlerde olur.

Eş yıldızın beyaz cüceden emdiği madde, kaçak nükleer reaksiyonları tetikler. Yıldız süpernova biçiminde kendini patlatır.

İkinci süpernova çeşidinin -teknik adı Tip la- kilit önemi, patlamanın daima aynı parlaklıkta olduğunun düşünülmesidir.

Tipla’lar evrendeki mesafeleri ölçmede hayati rol oynadılar. 1998’de esrarengiz “karanlık enerji“nin varlığını onlar ortaya çıkardı.

Kaynak: bilenyok.com
[Teşekkür Butonu][Sosyal Medya Hesaplarımız][Site Kuralları]
"Özgürlük uğrunda herşeyi göze alabilenlerin hakkıdır!"

Cevapla